ik schrijf eerlijk gezegd niet zo vaak meer blogs. Niet omdat ik niks te zeggen heb, maar omdat ik me afvraag of het nog zin heeft. AI vat alles straks toch samen in drie zinnen. Net als bij ouderwetse websites waar je eigenlijk niet meer op hoeft te klikken. Alles wordt straks samengeknepen tot een samenvatting.
Maar goed. Het is vakantie. En iets in mij wilde toch weer even “old skool” schrijven. Gewoon zelf. Niet omdat het moet, maar omdat het mag. Dus bij deze. Een blog van mij. Voor jou.
De vraag die eraan komt
“Wat moet ik later worden?”
“Is er straks nog werk als AI alles overneemt?”
Die vraag komt. Misschien niet vandaag, maar vroeg of laat gaat een leerling ‘m stellen. En dan moet jij er staan. Niet met een pasklaar antwoord, maar wel met een richting. Met een gesprek. Met iets dat hout snijdt.
De wereld verandert razendsnel. AI-tools zitten al in onze lespraktijk, vaak zonder dat we het doorhebben. De banen van straks? Die bestaan misschien nu nog niet eens. En toch verwachten leerlingen dat wij ze daarop voorbereiden.
Onderwijs heeft leiders nodig. Jij dus.
Laten we het beestje bij de naam noemen: het onderwijs wacht vaak af. Tot het beleid verandert. Tot er richtlijnen zijn. Tot de weerstand afneemt. Maar eerlijk? Dat kunnen we ons niet meer permitteren.
We zitten in een tijd die vraagt om leiderschap. Niet vanaf een directietafel, maar midden in de klas.
Leraren die durven zeggen:
“We weten het nog niet zeker, maar dit is wat we wél gaan proberen.”
Leiderschap betekent niet dat je de antwoorden hebt. Het betekent dat je keuzes durft te maken, dat je vooruitkijkt, dat je experimenteert. Dat je erkent dat het systeem soms tekortschiet, maar dat jij dat niet hoeft te doen.
We hebben mensen nodig die kunnen omgaan met complexiteit, die richting geven zonder alles zeker te weten. En precies dát is wat jij als docent elke dag al doet. Je leest situaties, voelt aan wat nodig is, houdt meerdere belangen in de lucht. En nu komt daar iets bij: toekomstdenken.
Dus ja, leiderschap. Van onderaf. Vanuit de praktijk. Vanuit jou.
Wat leren we leerlingen eigenlijk?
Als je kijkt naar het gemiddelde curriculum, dan zou je bijna vergeten dat de wereld buiten school volop aan het veranderen is. Leerlingen stampen nog steeds rijtjes en sommen. Maar leren ze ook omgaan met onzekerheid? Met ethische keuzes rond technologie? Met geld, invloed, en zelfkennis?
Misschien moeten we minder focussen op ‘kennis voor een beroep’ en meer op ‘vaardigheden voor een veranderende wereld’. Denk aan:
- digitale basisvaardigheden
- samenwerken met AI
- kritisch denken
- financiële educatie
- leren leren
En ja, dat geldt net zo goed voor het VSO. Of misschien wel juist daar.
Gids zijn in plaats van kenner
In het voortgezet speciaal onderwijs werk ik met jongeren die soms een ander tempo hebben, maar precies dezelfde vragen stellen. Waar moet ik heen? Wat kan ik worden? Ben ik wel genoeg?
Mijn rol verandert. Ik geef minder antwoorden, stel meer vragen. Ik ben minder ‘kenner’ en meer gids. En eerlijk? Dat voelt eigenlijk heel logisch in deze tijd.
Alleen… wie gidst mij?
Niet meten in cijfers, maar volgen in verhalen
Tijdens mijn vakantie heb ik iets gedaan wat ik al een tijdje wilde: mijn papieren CV omzetten naar een digitale versie. Je vindt ’m op cv.nulerenvoorlater.nl. Geen stoffige pdf met data, maar een levend document dat laat zien waar ik voor sta en wat ik doe.
En ineens dacht ik: misschien is dit ook iets voor onze leerlingen.
Een digitale plek waar je je verhaal vertelt. Waar groei zichtbaar wordt. Waar je laat zien wie je bent, niet alleen wat je gehaald hebt.
Misschien wordt dat wel de norm. Niet meer volgen in cijfers, maar in verhalen.
Wat kun je morgen doen?
Als je straks weer voor de klas staat, denk dan eens aan die vraag. Niet of, maar wanneer een leerling hem stelt. En hoe jij dan reageert.
Hier zijn een paar ideeën om vandaag al mee te beginnen:
- Begin het gesprek. Vraag je leerlingen wat zij denken over de toekomst.
- Speel met AI-tools. Niet omdat het moet, maar om er vertrouwd mee te raken.
- Kijk eens naar je eigen ontwikkeling. Zou een digitaal CV voor jou werken? En voor je leerlingen?
- Spar met collega’s. Over de toekomst van leren, werken en begeleiden.
En ja, zelfs met de hoge koffieprijzen is dat nog steeds de moeite waard.
Eén vraag. En dan?
“Meneer, denkt u dat ik straks nog werk heb?”
Wat zeg je dan?
Je hoeft het niet zeker te weten. Maar je moet wel bereid zijn om samen te zoeken. Want precies dát is wat leerlingen nodig hebben. Iemand die niet alles weet, maar wel durft te bewegen.
Sparren?
Wil je eens sparren over het idee van digitale CV’s of over hoe je leerlingen voorbereidt op een AI-tijdperk? Neem een kijkje op cv.nulerenvoorlater.nl en laat wat van je horen.
Een goed gesprek is nog altijd meer waard dan een perfecte voorspelling.
En je weet nooit wat voor moois eruit ontstaat.